In bibliotheken komen ook veel bezoekers met buitenlandse roots. Surinaamse, Antilliaanse, Marokkaanse, Turkse, Afrikaanse (alle landen) en sinds kort ook Syrische bezoekers.
De zogenaamde "allochtonen". Maar natuurlijk ook mensen uit andere landen, die dan weer niet allochtoon genoemd worden. Ik houd niet van wij/zij.
We zijn allemaal Nederlanders met diverse achtergronden. Sommige mensen hebben én Surinaamse, én Chinese, én Antilliaanse achtergronden. Door de culturele verscheidenheid vervagen de strikte achtergronden.
Dit zijn niet alleen volwassenen, maar ook kinderen (en ouders). Kinderen kunnen heel veel boeken uitkiezen in de bibliotheek. Maar het blijkt dat deze kinderen alleen maar boeken te zien krijgen over kinderen met Nederlandse roots. Deze kinderen kunnen zich niet identificeren met de hoofdpersonen in de boeken.
Kinderboeken
Op 2 april kwam dit naar voren tijdens de Middag van het Kinderboek in de OBA. Als je de foto's van deze middag bekijkt, zie je het gebrek aan diversiteit tussen de kinderboekenschrijvers. Hoe kan dat? Het schijnt dat uitgevers schrijvers met buitenlandse roots niet goed (genoeg) vinden of dat ze er niet zijn.
Natuurlijk is dat onzin. Er zijn ook auteurs die voor volwassenen schrijven. Zij worden wel omarmd door uitgevers (of juist niet), maar ze krijgen wel boeken uitgegeven. Maar voor kinderboeken gelden blijkbaar andere normen.
Het schijnt ook dat de doelgroep van kinderen en ouders van buitenlandse roots niet interessant zijn voor uitgevers. Ze lenen de boeken wel, maar kopen niet. En wat niet verkoopt in Nederland, wordt niet uitgegeven.
Bibliotheken
Terug naar de bibliotheken. Bibliotheken worden bestuurd door directeuren en zij worden ondersteund door stafafdelingen: marketing, communicatie, educatie, frontoffice.
Waar in de frontoffice nog donkere medewerkers werken, is de backoffice voor 99% wit. Deze witte backoffice bepaalt welke programma's er worden samengesteld, wie hun collega wordt, wanneer bepaalde zaken besproken worden etc.
Ik vroeg iemand die redelijk vaak in bibliotheken komt, of ze weleens donkere bibliothecarissen tegenkomt. In haar privésituatie en haar artiestenbestaan en haar dagelijkse werk. Ze schrok en zei "Niet".
Intact houden van de witte bibliotheek
In Amerika is er nog een echte bibliothecarissenopleiding op universitair niveau. Daar is er een speciaal programma om diversiteit te stimuleren. Wat blijkt... Dit programma houdt de witte bibliotheekwereld intact.
Met dank aan Ton de Kruyff, die deze blogpost twitterde. Nog een interessante blogpost uit Amerika. Dit is niet alleen gericht op de openbare bibliotheken, maar ook de universiteitsbibliotheken en andere bibliotheken.
Tijdens mijn studie Informatiedienstverlening en -management was er over de jaren slechts één Surinaamse studiegenote. De rest... Tja.
In Amerika wordt er door bibliotheken/bibliothecarissen veelal gedacht vanuit de witte middenklasse. Hier in Nederland is dat eigenlijk niet anders.
De salarissen voor de stafafdelingen is hoger dan de frontoffice-medewerkers. Vaak zijn deze stafafdelingen bemenst door vrouwen, die ook al een hardwerkende man hebben. Van middelbare leeftijd met een parttime contract. Oftewel, ze zitten gebakken.
Qua directies is net zo wit gesteld. Op de headerfoto van het Twitter-account van de VOB staan alleen maar witte mensen, mannelijk en vrouwelijk redelijk gelijk.
Code Culturele Diversiteit
De VOB benoemt overigens wel culturele diversiteit binnen bibliotheekorganisaties. Maar verwijst al snel naar de website van de Code Culturele Diversiteit waar dit gepubliceerd is (PDF).
Echt beleid wordt er dus niet op gevoerd. Ik heb ook niet echt het idee dat lokale bibliotheken beleid voeren op het binnenhalen van mensen met buitenlandse achtergronden.
Mijn eigen ervaringen met bibliotheken heeft eenzelfde beeld. Vanuit mijn werk in Rotterdam heb ik veel contact met bibliotheken. Om eerlijk te zijn, ken ik één iemand vanuit die functie met buitenlandse roots.
Scroll ook eens door de deelnemers van Biebtobieb en bedenk wie wat doet in bibliotheekland.
Anders
Het kan ook anders. In 2015 was ik aanwezig bij de opening van de Jongerenmaand in Bibliotheek Rotterdam. Bij de samenwerkingspartners was ik de enige met Nederlandse achtergrond. De rest was Afghaans, Surinaams, Antilliaans, Kaapverdiaans etc. Degene die de Jongerenvloer bestiert en organiseert heeft roots van buiten Nederland. Ze doet niets voor mensen uit deze landen, maar juist mét. En dat is de kracht.
"We"
Het is toch wel vreemd dat "we" dingen organiseren voor "hen". En dat die "hen" niet gewoon goed vertegenwoordigd zijn in de bibliotheken. Eigenlijk is er nog helemaal niets veranderd in acht jaar tijd.
Hoe kunnen "wij" iets organiseren voor "hen" zonder te weten "wat" ze echt willen en nodig hebben?
Juist met achtergronden van buiten Nederland krijg je echte verrijking voor de bibliotheek, voor de medewerkers, voor de bibliotheekwereld en vooral voor de bezoekers.
